Jako papağanları (Afrika Gri Papağanı olarak da bilinir), zekâları ve konuşma
yetenekleriyle evcil hayvan sahipleri arasında popüler bir tercihtir. Bu yazımızda,
Jako papağanlarının eğitimi, bakımı ve beslenme alışkanlıkları hakkında bilmeniz
gereken her şeyi bulacaksınız.
Jako papağanları, stres altındayken, korktuklarında veya rahatsız olduklarında
ısırabilirler. Ancak bu davranış doğal savunma mekanizmalarının bir parçasıdır ve
genellikle eğitim ile ısırmamasını sağlayabiliriz.
Bunu yaparken muhabbet kuşunda yaptığımız gibi her gün 3 defa alıp sevmek gibi
bir yanlışa düşmemeliyiz çünkü Jako Papağanının gagası inanılmaz güçlüdür ve sizi
ilk aldığınızda tehlike hisseder ısırdığında
Papağanınıza yavaş ve nazik yaklaşın
Vücut diline dikkat edin (kabarık tüyler, genişleyen gözbebeği uyarı işaretidir)
Erken yaşta sosyalleştirin
Güven ilişkisi kurun
Ani hareketlerden kaçının
En önemlisi ilk aldığınızda kendinizden yukarıda bir yerde konumlandırın
çünkü Jako Papağanları kendini bu şekilde güvende hisseder.
İyi eğitimli ve sosyalleşmiş Jako papağanları nadiren ısırır. Yine de keskin gagaları
vardır ve ısırıkları acı verici olabilir, bu nedenle özellikle çocukların papağanla
etkileşimlerinde dikkatli olunmalıdır.
Jako papağanları, kuş dünyasının en iyi konuşanları arasında yer alır. Sadece
kelimeleri ve cümleleri tekrar etmekle kalmaz, aynı zamanda sesleri uygun bağlamda
kullanma yeteneğine sahiptirler:
İnsan konuşmasını taklit etmede ustadır hatta ses tonunu bile taklit edebilir.
Telefon çalması, zil sesi gibi ev seslerini mükemmel şekilde taklit edebilirler.
Ses tonunu ve ahengi anlayabilirler melodi mırıldanabilir.
Konuşma yetenekleri, sahipleriyle kurdukları güçlü bağ ve yaşadıkları ortama bağlı
olarak değişiklik gösterir.
Jako papağanlarının eğitimi sabır ve tutarlılık gerektirir:
1. Güven İlişkisi Kurun: Öncelikle papağanınızın size güvenmesini sağlayın. İlk
günlerde sakin olun ve papağanınızın size alışmasına izin verin.
2. Olumlu Pekiştirme Kullanın: İstenilen davranışları ödüllendirin. Sevdiği
yiyecekler ve sözlü övgüler etkili olacaktır.
3. Kısa Eğitim Seansları: Günde 10-15 dakikalık eğitim seansları yapın. Jako
papağanlarının dikkat süreleri sınırlıdır.
4. El Eğitimi: Elinize çıkmayı öğrenmesi için yavaş yavaş yaklaşın ve sabırlı
olun.
5. Konuşma Eğitimi: Tekrar etmesini istediğiniz kelimeleri veya cümleleri
düzenli olarak tekrarlayın. Sabah ve akşam saatleri genellikle en iyi öğrenme
zamanlarıdır.
6. Sosyalleştirme: Farklı insanlarla ve ortamlarla tanıştırın, ancak bunu stres
yaratmadan yavaş yavaş yapın.
Jako papağanları uzun yaşam sürelerine sahiptir (50-70 yıl) ve özel bakım gerektirir:
Kafesi en az 60x60x80 cm boyutlarında, tercihen daha büyük bir kafese
ihtiyaç duyarlar. Kafeste çeşitli oyuncaklar, tünekler ve tırmanma alanları
bulundurmalısınız.
Günde en az 2-3 saat kafes dışında, güvenli bir ortamda özgürce uçma ve
hareket etme imkânı sağlanmalıdır.
Kafes tabanı haftada en az iki kez temizlenmeli, su ve yemek kapları her gün
yıkanmalıdır.
Düzenli olarak ılık su spreyi ile tüyleri nemlendirin. Bu, tüy sağlığını
korumalarına yardımcı olur.
Yılda en az bir kez veteriner kontrolü gereklidir. Erken teşhis birçok sağlık
sorununu önleyebilir.
Jako papağanları, en yetenekli bireylerde 1000 kelimeye kadar çıkabilen etkileyici bir
kelime dağarcığına sahip olabilirler:
Ortalama bir Jako 100-200 kelime öğrenebilir
İstisnai durumlarda 500-1000 kelime dağarcığına ulaşanlar vardır
Sadece kelimeler değil, tam cümleler ve karmaşık ifadeleri de öğrenebilirler
Einstein adlı ünlü bir Jako papağanının 200'den fazla kelime bildiği ve
kompleks matematik problemlerini anlayabildiği belgelenmiştir
Konuşma yetenekleri erken yaşta eğitime başlamak, düzenli etkileşim ve uygun bir
öğrenme ortamı ile en üst düzeye çıkarılabilir.
Jako papağanlarının dengeli beslenmeye ihtiyacı vardır:
Jako papağanı için yem diyetin %60-70'ini oluşturmalıdır. Özel olarak Jakolar
için verilmesi gereken paketli yemleri alabilirsiniz.
Taze Meyve ve Sebzeler: Diyetin %20-30'unu oluşturmalıdır. Elma, havuç,
brokoli, ıspanak gibi meyve sebzeleri de severler ama çok sık verilmemelidir.
Diğer verilebilecek gıdalarla dengelenmelidir.
Kuruyemişler ve Tohumlar: Diyetin %10'unu geçmemelidir. Yüksek yağ
içeriği nedeniyle az miktarda verilmelidir. Fıstık yemeye ve çekirdeğe
bayılırlar. Yeme şeklini izlemek de çok keyiflidir.
Protein Kaynakları: Haşlanmış yumurta, az miktarda pişmiş tavuk gibi
protein kaynaklarını haftada 1-2 kez verebilirsiniz.
Taze Su: Her zaman temiz, taze su bulunmalıdır ve günlük olarak
değiştirilmelidir.
Jako papağanlarına asla verilmemesi gereken bazı gıdalar şunlardır:
Çikolata ve Kafein: Teobromin içerir ve papağanlar için zehirlidir.
Avokado: Kuşlar için zehirli olan persin içerir.
Alkol: Küçük miktarlar bile ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir.
Tuzlu Yiyecekler: Sodyum zehirlenmesine neden olabilir.
Soğan ve Sarımsak: Kırmızı kan hücrelerine zarar verebilir.
Tohumlu Meyveler: Elma çekirdeği gibi siyanür içerebilir.
İşlenmiş Gıdalar: Yüksek tuz, şeker ve katkı maddeleri içerir.
Mantarlar: Bazı türleri zehirli olabilir.
Süt Ürünleri: Jako papağanları laktoz sindiremez.
Bu gıdaların verilmesi, hafif sindirim sorunlarından ölüme kadar değişen sonuçlar
doğurabilir.
2025 yılı itibarıyla Türkiye'deki jako papağanı fiyatları şu şekildedir:
Yavru Jako Papağanı (4-12 Aylık): 30.000 TL - 50.000 TL
Eğitimli Jako Papağanı: 60.000 - 100.000 TL ve üzerinde olabilir.
Fiyatlar yaş, cinsiyet, renk varyasyonu, eğitim seviyesi ve genetik faktörlere göre
değişiklik gösterebilir.
Jako Papağanı satın almadan önce, CITES sertifikası olduğundan emin olun. Bu
belgesi olmayan papağanların alım satımı yasadışıdır ve nesli tükenmekte olan
türlerin korunmasına zarar verir.
İyi bakım koşullarında 50-70 yıl yaşayabilirler. Bu nedenle jako papağanı
sahiplenmek uzun vadeli bir karardır.
Jako Papağanları sosyal hayvanlardır ve günde en az 2-3 saat ilgi isterler. Uzun süre
yalnız kaldıklarında davranış sorunları geliştirebilirler.
Evet, Jako Papağanları oldukça seslidir. Özellikle sabah ve akşam saatlerinde daha
aktif ve gürültülü olurlar.
Yılda iki kez tüy dökme dönemi normaldir. Ancak aşırı tüy dökme veya tüy yolma
davranışı sağlık sorunlarının göstergesi olabilir.
Sakin, sigara dumanı olmayan, teflon kaplı tavaların kullanılmadığı, güvenli bir ortam
idealdir. Keskin kokulu temizlik malzemeleri ve oda spreyleri de zararlı olabilir.
Her Jako Papağanı aynı düzeyde konuşmayabilir. Bazıları daha sessiz karaktere
sahiptir. Konuşmama sağlık sorunu belirtisi değildir, ancak aniden konuşmayı
bırakmaları sağlık sorunu işareti olabilir.